Chuyển đổi số trong báo chí là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà chính phủ hướng tới để thực hiện mục tiêu chuyển đổi số toàn diện các lĩnh vực trong giai đoạn định hướng đến năm 2030. Vì thế, nhiều giải pháp cụ thể đã được đề xuất để triển khai đồng bộ, hiệu quả quá trình này. Cùng oneSME tìm hiểu chi tiết hơn trong nội dung chia sẻ bên dưới.
Khái niệm chuyển đổi số trong báo chí
Chuyển đổi số trong báo chí là quá trình tích hợp công nghệ số vào mọi khía cạnh hoạt động của ngành báo chí, từ sản xuất đến phân phối các nội dung. Mục tiêu cốt lõi là hướng tới tăng cường chất lượng, hiệu quả và sự cạnh tranh cho các nội dung, thúc đẩy sự thay đổi về cách thức hoạt động cho các tòa soạn, cung cấp những nội dung có giá trị đến độc giả nhanh chóng và đa kênh hơn. Một số nền tảng thường xuyên được sử dụng để sáng tạo và phân phối nội dung nổi bật có thể kể đến như website, mạng xã hội, ứng dụng di động,… Mặc dù đây là định hướng cần thiết để ngành báo chí tồn tại và phát triển tốt trong thời đại số như hiện nay nhưng quá trình này vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhất định.
Hiểu được điều đó, vào đầu tháng 6-2023, Bộ Thông tin và Truyền thông đã thành lập Trung tâm Hỗ trợ chuyển đổi số báo chí, trực thuộc Cục Báo chí. Trung tâm này được ủy thác nhiệm vụ hỗ trợ các tổ chức báo chí thực hiện mục tiêu chuyển đổi số theo Chiến lược đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Trung tâm sẽ đóng vai trò trung gian cung cấp thông tin, tài liệu và hướng dẫn để các tổ chức báo chí đo lường và đánh giá sự trưởng thành trong quá trình chuyển đổi số.
Đồng thời, cung cấp hỗ trợ đào tạo và tập huấn để nâng cao nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho nguồn nhân lực cũng như kêu gọi sự hợp tác từ doanh nghiệp để đồng hành và hỗ trợ ngành báo chí chuyển đổi số. Từ đó cho thấy tầm quan trọng cũng như sự trú trọng đầu tư của nhà nước dành cho quá trình chuyển đổi số trong hoạt động báo chí.
Tại sao cần chuyển đổi số trong báo chí truyền thông?
Tại Việt Nam, chuyển đổi số trong báo chí đang nằm trong lộ trình chuyển đổi số quốc gia. Các công nghệ mới và xu hướng số hóa đang dần thay đổi cách truyền tải thông tin tới công chúng. Nhờ đó mà các sản phẩm cũng đa dạng hơn, chất lượng thông tin tốt hơn, đáp ứng nhu cầu của công chúng. Điều đó thể hiện qua các nội dung dạng podcast, video, infographic ngày càng nhận được nhiều phản hồi tích cực.
Chuyển đổi số giúp phá vỡ các rào cản về không gian và thời gian trong việc phát hành thông tin. Độc giả có thể tiếp cận thông tin từ khắp nơi trên thế giới chỉ với một cú nhấp chuột. Đồng thời, họ cũng được phép bình luận, thể hiện ý kiến, quan điểm cá nhân theo nhiều góc nhìn khác nhau, giúp cơ quan báo chí có thêm thông tin đa chiều.
Việc áp dụng chuyển đổi số trong hoạt động báo chí còn giúp nâng cao năng suất và hiệu quả trong việc phân tích, đánh giá và sản xuất nội dung. Ví dụ, sử dụng trí tuệ nhân tạo giúp tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại, từ phân tích dữ liệu đến tạo nội dung, từ đó nhà báo có nhiều thời gian tập trung vào các công việc sáng tạo hơn. Ngoài ra, chuyển đổi số còn mở ra các phương thức kinh doanh mới như dịch vụ quảng cáo trực tuyến, giúp cơ quan báo chí có chi phí để phát triển bền vững.
Những giải pháp được đề xuất để triển khai chuyển đổi số trong báo chí tại Việt Nam
Để triển khai được quá trình chuyển đổi số trong báo chí hiệu quả, nhanh chóng và chặt chẽ, nhiều giải pháp đã được đề ra để định hướng cho các cơ quan báo chí cùng áp dụng.
Hoàn thiện hành lang pháp lý
Để thúc đẩy chuyển đổi số trong báo chí, chính phủ cần hoàn thiện thể chế và hành lang pháp lý cho các cơ quan báo chí và quản lý nhà nước. Việc rà soát, xây dựng, đề xuất sửa đổi bổ các văn bản pháp luật liên quan là rất quan trọng, góp phần tạo thể chế pháp lý hiện đại, đồng bộ và hiệu quả. Từ đó hỗ trợ quá trình chuyển đổi số vừa tổng thể vừa chi tiết, tạo nền tảng thuận lợi cho sự phát triển bền vững của ngành báo chí.
Xây dựng mô hình hội tụ tại các cơ quan báo chí truyền thông Việt Nam
Xây dựng mô hình hội tụ trong ngành báo chí và truyền thông tại Việt Nam, đặc biệt tại các cơ quan uy tín như Báo Nhân dân, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, đóng vai trò then chốt cho sự phát triển toàn diện của ngành. Việc thiết lập mô hình này cung cấp nền tảng vững chắc và cơ sở chắc chắn cho các cơ quan báo chí khác ở cả Trung ương lẫn địa phương, giúp họ học hỏi, áp dụng mô hình phù hợp với bối cảnh cụ thể của đơn vị mình.
Tổ chức tòa soạn theo hướng hội tụ công nghệ và nội dung là yếu tố quan trọng nhằm tối ưu hóa quản lý và sản xuất các sản phẩm truyền thông cho các cơ quan báo chí. Đây là kết quả của việc áp dụng công nghệ thông tin trong ngành báo chí, tạo ra cơ sở vật chất hiện đại và hạ tầng kỹ thuật tiên tiến. Điều này cũng giúp các cơ quan báo chí nắm bắt kịp thời thông tin và nhu cầu của độc giả, xây dựng nội dung phù hợp và đa dạng, bảo vệ hoạt động truyền thông trên môi trường số đang ngày càng phát triển.
Tập trung phát triển các sản phẩm báo chí đa nền tảng, đa phương tiện, đa dịch vụ
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của công chúng, việc phát triển các sản phẩm báo chí đa nền tảng, đa dịch vụ và đa phương tiện là cực kỳ quan trọng. Các sản phẩm hiện nay không chỉ đơn thuần là viết, mà cần bao gồm âm thanh, hình ảnh, đồ họa, video để tạo ra các nội dung số phong phú và hấp dẫn.
Việc tích hợp các sản phẩm trên nhiều nền tảng và dịch vụ khác nhau cũng giúp mở rộng khả năng tiếp cận thông tin. Các cơ quan báo chí có thể hợp tác với các đối tác để phát hành nội dung trên cả những nền tảng phi báo chí như ứng dụng mua sắm hay ngân hàng, nhằm tối ưu hóa nguồn lực và tiếp cận hiệu quả hơn.
Trong bối cảnh hiện nay, khi internet và công nghệ phát triển mạnh mẽ, các cơ quan báo chí phải khai thác tối đa tài nguyên của mình để phục vụ công chúng thông qua việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong hoạt động sáng tạo nội dung. Ngoài ra, xu hướng hiện tại cho thấy việc ưu tiên phát triển nội dung trên các thiết bị di động (mobile first) và mạng xã hội (social first) sẽ giúp các nội dung được tiếp cận nhanh chóng và hiệu quả hơn. Vì thế, các cơ quan báo chí nên tập trung vào các phương tiện này để phát triển các sản phẩm sao cho tối ưu và phù hợp.
Ứng dụng công nghệ để phát triển các nội dung số
Ứng dụng công nghệ trong sản xuất sản phẩm báo chí số đang cách mạng hóa cách thức tổ chức và nâng cao chất lượng trải nghiệm cho công chúng. Nhờ đó, độc giả có thể dễ dàng tiếp cận thông tin mọi lúc, mọi nơi, không còn bị ràng buộc bởi không gian hay thời gian. Việc phân phối và triển khai nội dung cũng diễn ra nhanh chóng, rộng rãi và chính xác, đáp ứng nhanh nhạy những nhu cầu ngày càng đa dạng của độc giả.
Xem thêm: 5 phân tích chuyên sâu về công nghệ trong việc định hình báo chí hiện đại
Tự chủ kinh tế trong các cơ quan báo chí
Phát triển kinh tế báo chí truyền thông theo hướng tự chủ là một bước đi chiến lược cho các cơ quan báo chí. Tuy nhiên, các đơn vị cần đảm bảo mọi hoạt động đều tuân thủ pháp luật, đồng thời bám sát tôn chỉ, mục đích và nhiệm vụ chính trị của ngành.
Để các sản phẩm báo chí có thể tham gia thị trường như một loại hàng hóa đặc biệt, cần áp dụng các giải pháp đồng bộ để nâng cao tính cạnh tranh, tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng cho hoạt động quảng cáo, giúp cho việc quảng bá trở nên thực chất và hiệu quả hơn.
Tập trung phát triển nguồn nhân lực
Các cơ sở giáo dục đại học chuyên ngành báo chí cần phải cập nhật liên tục kiến thức và kỹ năng tác nghiệp phù hợp với môi trường báo chí số trong chương trình đào tạo của mình. Đặc biệt, việc xây dựng kế hoạch và chiến lược đào tạo lại cho các nhà báo cũng nên được chú trọng hơn. Các chương trình đào tạo nên được thiết kế đa dạng, linh hoạt và tập trung vào việc nâng cao chất lượng nội dung, đảm bảo bám sát sự phát triển và xu hướng của báo chí hiện đại.
Mục tiêu là trang bị cho sinh viên và nhà báo những kỹ năng chuyên môn vững vàng, đồng thời khuyến khích tính chủ động và sáng tạo trong công việc. Khi nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, ngành báo chí sẽ không chỉ phát triển về nội dung mà còn góp phần tạo ra những sản phẩm truyền thông chất lượng, phục vụ tốt nhất cho công chúng.
Hướng tới xây dựng nền tảng báo chí số quốc gia
Ưu tiên hướng tới hình thành nền tảng báo chí số quốc gia là một trong những định hướng mang tính chiến lược của chính phủ để thực hiện chuyển đổi số trong báo chí. Tập trung phát triển cơ sở hạ tầng dựa trên mô hình tòa soạn hội tụ để các cơ quan báo chí cùng nhau chia sẻ và triển khai dịch vụ trên môi trường mạng, tối ưu hóa nguồn lực và thông tin hiện có. Đây được xem là giải pháp tối ưu, mở ra hội hợp tác mới, thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển bền vững của ngành báo chí.
Xem thêm: VNPT đồng hành phát triển hệ thống giao diện mới Cổng Thông tin điện tử Chính phủ
Tăng cường hợp tác quốc tế để phát triển lĩnh vực báo chí, truyền thông
Để phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực báo chí và truyền thông, việc thực hiện hợp tác quốc tế hiệu quả là rất cần thiết. Các cơ quan báo chí cần mở rộng mối quan hệ hợp tác với những tổ chức báo chí trong và ngoài nước, nhằm chia sẻ tri thức, trao đổi kinh nghiệm và tạo cơ hội giao lưu. Định hướng này giúp báo chí nước nhà tiếp cận được những xu hướng mới mẻ, vừa đảm bảo an toàn, an ninh và giữ vững chủ quyền quốc gia.
Với những giải pháp cụ thể và mang tính chiến lược đã được đưa ra, chắc chắn rằng, quá trình chuyển đối số trong báo chí sẽ tiếp tục được thực hiện đồng bộ, hiệu quả và gặt hái được nhiều thành tựu to lớn. Nếu đang quan tâm đến các giải pháp chuyển đổi số đa lĩnh vực nổi bật hiện nay, vui lòng liên hệ ngay với oneSME để được giới thiệu, tư vấn cụ thể.
Xem thêm: VNPT sẵn sàng đồng hành cùng công cuộc chuyển đổi số Quốc gia với nhiều giải pháp
______________
Website: https://onesme.vn
Hotline: 1800 1260
Email: onesme@vnpt.vn
Tư vấn miễn phí: https://onesme.vn/enterprise/contact-us
Tin tức oneSME: https://onesme.vn/blog/
